بررسی میزان خلاقیت کتابداران دانشگاه فردوسی مشهد و عوامل سازمانی موثر بر آن

کتابخانه ها برای حفظ و ارتقای جایگاه کنونی باید بر تنوع و کیفیت خدمات خود افزوده و در این راستا همگام با تغییرات و پیشرفت های روزافزون، گام های جدی بردارند و این میسر نمی شود مگر با بکارگیری نیروهای خلاق که با ایده-ها، پیشنهادها، ابتکارات و تفکرات خلاق خود، به حفظ و پویایی کتابخانه ها کمک کنند. در همین راستا، این پژوهش با هدف سنجش میزان خلاقیت کتابداران دانشگاه فردوسی مشهد و نیز شناسایی مهمترین عوامل سازمانی اثر گذار بر آن شامل: سبک رهبری، جو سازمانی، ساختار سازمانی، پاداش و منابع انجام شد. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش انجام پژوهش، پیمایشی می باشد. کتابداران کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد جامعه مورد پژوهش می باشند. حجم نمونه جامعه آماری نیز بر اساس جدول مورگان و کرجسی 75 نفر و به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده تعیین شد. برای جمع آوردی داده ها از دو پرسشنامه "رندسیب"، جهت سنجش میزان خلاقیت کتابداران و پرسشنامه محقق ساخته : عوامل سازمانی" جهت بررسی و شناسایی متغیرهای سازمانی موثر بر خلاقیت استفاده شد. پرسشنامه سنجش خلاقیت رندسیب استاندارد است و به دفعات در تحقیقات داخلی و خارجی مورد استفاده قرار گرفته و روایی آن تأیید شده است، روایی پرسشنامه محقق ساخته عوامل سازمانی نیز توسط چهار تن از اساتید رشته علم اطلاعات و دانش شناسی و سه تن از دانشجویان مقطع دکترای این رشته که در این زمینه دارای سابقه پژوهشی بودند، مورد تایید قرار گرفت. قابلیت اعتماد پرسشنامه های مورد استفاده در این تحقیق نیز به کمک آلفای کرونباخ تأیید شد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که میانگین میزان خلاقیت کتابداران دانشگاه فردوسی مشهد از حداکثر امتیاز (یعنی250 ) برابر 5/151 امتیاز است. این امر بیانگر این واقعیت است که کتابداران دانشگاه فردوسی از نظر میزان خلاقیت در حد متوسطی قرار دارند. همچنین بر پایه نتایج به دست آمده از میان عوامل سازمانی موثر بر افزایش خلاقیت، ساختار سازمانی با ضریب تأثیر 8/26 % بیش از سایر عوامل سازمانی بر میزان خلاقیت کتابداران اثرگذار بوده است. اطلاعات به دست آمده همچنین نشان داد که گرچه بر پایه دیدگاه کتابداران، میزان حضور عوامل سارمانی موثر بر افزایش خلاقیت در کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد در حد متوسطی است، ولی نتایج آزمون فرضیه اصلی پژوهش ( ضریب همبستگی پیرسون) نشان داد عوامل سازمانی موجود در کتابخانه های دانشگاه فردوسی مشهد بر میزان خلاقیت کتابداران، تأثیر مستقیمی داشته است.